Có hai loại mưu kế dựa vào phân loại theo thời gian : Một
là những âm mưu được sắp đặt từ lâu, được những
cái đầu siêu ma giáo phân tích và thiết kế, rồi những
tay cao thủ võ công thực hiện trong một thời gian dài. Trong
hàng ngũ này phải kể đến Nhạc Bất Quần, Nhậm Ngã Hành,
Diệt Tuyệt Sư Thái, Mộ Dung Bác, Thành Khôn, Tả Lãnh Thiền.
Hai là những mưu mẹo được nghĩ ra để thoát hiểm hay để
đạt được một mục dích trước mắt nào đó. Ôi thôi
những người này thì vô số kể : đầu sổ là Hoàng Dung,
rồi tới Hân Tố Tố, Hướng Vấn Thiên, Dương Tiêu, Phạm
Dao, Chu Chỉ Nhược, ... ngay cả Tiểu Long Nữ cũng có thể
kể vô đây.
Hẳn ai cũng phải bầu Nhạc Bất Quần lên hàng cao thủ trong
chuyện bày mưu đặt kế trong một thời gian dài, nhằm tiến
lên làm Bá Chủ Võ Lâm sai khiến được thiên hạ. Cái nguy
hiểm của Nhạc Chưởng môn là ai cũng cho hắn ta là tay chính
nhân quân tử hành động quang minh chính đại, đến nỗi
hắn gài cho giang hồ đặt cho danh hiệu Quân Tử Kiếm mà
không ai phản đối. Con người Nhạc Bất Quần kiên trì bền bỉ, biết
nhịn nhục ban đầu để sau này làm thịt đối thủ. Chấp
nhận đau thương, đem cả con gái cưng gả bán cho Lâm Bình Chi
để tìm mọi cách lấy Tịch Tà Kiếm Phổ. Lạnh lùng tàn
nhẫn, Nhạc Bất Quần bất chấp thủ đoạn, quyết đạt mục đích, ngay cả
bà vợ tự tử, dùng kiếm tự đâm lủng bụng, máu me văng
tùm lum vậy mà hắn chỉ tái mặt đau xót trong một lúc mà
thôi, tính nào tật nấy. Ngụy trang khéo léo, chơi trò ném
đá dấu tay tuyệt cú mèo.
Ở đời muốn mưu việc lớn thì phải chấp nhận tổn
thất "tình cảm". Chỉ có Nhạc Bất Quần mới chịu từ bỏ cái thú vui mà
tạo hóa ban cho người đàn ông. Ôi ! Dù anh giàu có sung
sướng tột bực hay nghèo hèn cùng cực cách mấy cũng phải
có cái gì đó để relax đêm đêm chớ. Đằng này cái danh
"Minh Chủ Võ Lâm" cao quá đến nỗi chơi luôn. Tui thiệt
tình phục Nhạc Chưởng môn quá xá, có điều hổng có đủ
dũng khí xin làm đệ tử ổng.
Có thể nói trong Tiếu Ngạo Giang Hồ, âm mưu đối đầu âm
mưu, xảo trá đi kèm xảo trá, mầm mống chia rẽ nằm ngay
trong sự hợp nhất Ngũ Nhạc Kiếm Phái. Độc giả lúc đầu
đọc chỉ thấy vài chuyện cãi cọ lôi thôi giữa Ngũ phái,
nhưng rồi âm mưu từ từ hé lên, bắt đầu từ sự châm
biếm mỉa mai danh hiệu "Quân Tử Kiếm", đến cái hứ lạnh
lùng cùng thái độ khinh miệt của Sư Thúc Tổ Phong Thanh
Dương. Ủa ! Ông sư phụ mình đã làm gì trong quá khứ để
ông già Phong Thanh Dương bĩu môi xì một tiếng kìa. Ý mà
thôi kệ, lo học cho xong Độc Cô Cửu kiếm đặng còn đối
phó với Hắc Hoa Đại Đạo đang réo om sòm ngoài kia nữa.
Mặt khác, Tả Lãnh Thiền, tổng chưởng môn Ngũ Nhạc coi bộ
cũng không vừa gì, có điều còn trắng trợn hơn Nhạc Bất Quần, liên
tiếp sai hết cao thủ này, nhân vật khác tiêu diệt hoặc
chôm cho được Tịch Tà Kiếm phổ. Thậm chí cài điệp
viên vô hàng ngũ phái Hoa Sơn (Lao đức Nặc ?). Cuối
cùng thì được gì ? Mất hết tất cả. Luôn cả đôi mắt.
Nhưng còn thằng nhỏ Lâm Bình Chi nữa. Mối cừu hận Dư Thanh
Hải làm mờ lý trí, bắt chước ông già vợ chơi luôn, lụi
cho bà xã xinh đẹp một nhát, để bả ngậm hờn dưới suối
vàng mà còn chưa biết mùi đời là gì. Chưa hết, còn đòi
bụp luôn nhạc phụ nữa. Kinh khủng quá ! Để rồi mù lòa,
đau đớn thế chỗ Nhậm Ngã Hành trong ngục thất.
Đã nói tới mưu kế thì cũng kể luôn cả cha Phương Chứng
đại sư nữa. Ôi Thiếu Lâm phái ! Lúc bình thường thì tự
xưng Bắc Đẩu Võ Lâm, hể ai thắc mắc thì cứ tay đấm
chân đá. Lại còn đòi làm police nữa, thấy ngoài giang hồ
đúa nào có chút ranh ma là bắt về cho bằng được, rồi
bắt con người ta giam lỏng, nói là "lưu lại Thiếu Lâm chơi
dài hạn miễn phí". Thấy con gái đẹp là ép uổng đủ
thứ. Thì quý vị cứ nhớ lại coi cái cảnh Thánh Cô năn nỉ
mấy ổng nhờ chữa nội thương cho Lệnh Hồ thiếu hiệp.
Đã nói không là không nha. Muốn chữa hả. A lê hấp đem
người thế người đã, chịu khó dời hộ khẩu lên Thiếu
Lâm Tự cho mấy ổng ngày ngày ngắm nghía, có hao mòn gì
đâu mà sợ. Xui một cái là Lệnh Hồ Xung lại đi kèm Thánh Cô đẹp
quá nên mới bị làm khó dễ, chứ nếu chỉ có một mình hắn
thôi thì có thể cũng được mấy ổng thí cho vài viên
Aspirin cho rồi. Ai nói ra đường với gái đẹp là ngon, lộn
xộn là bị mấy thằng đầu trâu mặt ngựa chọc ghẹo, hổng
được gì mà có khi còn bị ăn đòn cộng người đẹp khinh nữa.
Cũng may là Thánh Cô cảm mến Lệnh Hồ Xung quá xá rồi, hơn nữa lại
hiểu rõ thực tài của chàng. Coi bệnh hoạn ốm yếu dzậy
chứ mà ngon lắm nghe. Đang gần như kiệt sức vì lên cơn
đau bụng vậy mà ào một cái, chỉ vài đường kiếm là
chọt đui mắt cả 14 đứa, ghê chưa ! Dzậy mà còn chung tình
nữa chứ. Cứ tối ngày tiểu sư muội riết.
Trở lại chuyện ma giáo của mấy ông chùa Thiếu Lâm, bình
thường thì hắt hủi thằng nhỏ, bắt phải cạo đầu đi tu
mới cho coi he hé Dịch Cân Kinh. Xí làm như quý báu lắm, thà
mang bịnh trong người đi long nhong đây đó, ghé quán bia ôm
nhậu cho đã đời, cùi rồi đâu sợ lở. Nghĩ xong rồi
thằng nhỏ chơi luôn, lon ton bỏ đi một nước, hổng thèm từ
giã. Mấy ông kia thấy đi rồi thôi kệ, ối hơi đâu mà
bận tâm cái thằng mà đến sư phụ của nó cũng trục xuất
khỏi môn phái. À nhân tiện sai tụi nhỏ giam chặt con kia lại
nha, đừng để cho nó biết thằng tình lang vừa bỏ đi,
hổng thôi nó giãy lên đòi bỏ đi luôn thì uổng lắm.
Thế nhưng lúc Nhạc Bất Quần vỗ ngực xưng bá thì sao, tình hình nguy
ngập nên tìm lại thằng nhỏ dụ khéo nó đi đánh nhau, đem
Dịch Cân Kinh rồi xí gạt giả lệnh Phong Thanh Dương kêu nó
học. Ôi ma giáo đến thế là cùng, lúc thời bình thì làm
cha thiên hạ, lúc tai biến thì đùng cho lớp trẻ kêu bằng
"tạo phước cho võ lâm", quên bẵng đi luôn là mình đã
từng làm khó dễ nó, còn giam luôn con ghệ nó nữa.
Trong Tiếu Ngạo giang Hồ Ký, mưu kế độc đáo liều mạng
nhất, phải kể đến vụ Hướng Vấn Thiên dẫn Phong Tế Trung
tức Lệnh Hồ Xung đi gặp Giang Nam Tứ Hữu đặng giải cứu
cho Nhậm Ngã Hành. Hướng Vấn Thiên vừa thoát khỏi ngục
tù bị Ma giáo dẫn người ào ào truy nã, giữa đám cô hồn
lăm lăm xông lên, kẻ kiếm người đao sẵn sàng bằm mình
ra trăm mảnh. Thôi kệ lỡ rồi phải tỏ mặt anh hùng chớ
sao, kiếm luôn bầu rượu tu ừng ực. Xảy đâu có thằng
nhỏ đi ngang nổi cơn ghiền tấp dzô luôn, uống được vài
ngụm thì rượu vào lời ra nổi máu anh hùng, đòi đứng ra
đỡ chưởng cho vị đại ca đây. Chưa kịp can thì tụi kia ào
lên rồi, đâu có ngán. Tội nghiệp thằng nhỏ ốm yếu,
hổng có chút nội lực gì hết trơn, múa kiếm thì tầm
bậy tầm bạ lung tung chẳng ra chiêu thức gì hết. Ủa mà sao
nó hên, cứ né được hoài, chẳng những thế mà còn lụi cho
tụi kia hết đứa này đến đứa nọ hay vậy kìa. Ý mà thôi
rồi thằng này đang chơi Độc Cô cửu kiếm, thôi gặp
nhằm thứ thiệt rồi. Chỉ kịp nghĩ tới đó là nhào ra tay
chưởng tay quyền, đánh dạt tụi kia ra, còn hù cho tụi nó
tưởng mình có Hấp Tinh Đại Pháp, lật đật né hết. Chỉ
trong tích tắc, Hướng Vấn Thiên đã thảo xong kế hoạch cứu
đại ca Nhậm Ngã Hành. Kết nghĩa đệ huynh với Lệnh Hồ Xung rồi
lừa đem nó vô ổ cọp đặng nộp mạng cho Giang Nam Tứ Hữu, thế chỗ cho Nhậm Ngã Hành, coi như hổng có đường ra. Sau rồi mới
khám phá thằng đó nó là bồ nhí của Thánh Cô, lật đật
cùng giáo chủ chạy vô lôi nó ra, hên là lúc đó nó chưa sao.
Ôi ! Giang hồ là vậy, anh em kết nghĩa cũng chỉ lợi dụng
nhau thôi.
Mưu sâu kế độc cũng ác hiểm không kém là mơ ước khôi
phục Đại Yên của cha con Mộ Dung Bác. Ông cha thì lập mưu
lừa cho cả đám võ lâm kéo ra quan ải giết người vô tội.
Cả đám người khỏe mạnh lâu ngày không đánh lộn nên tay
chân ngứa ngáy, dưới sự hướng dẫn của "Thủ Lãnh Đại
Ca" hè vô bụp cặp vợ chồng mà coi như chỉ có thằng chồng
biết nghề võ. Còn con vợ thì khư khư ôm lấy đứa nhỏ
khóc ròng, chưa kịp chạy trốn đã bị đánh chết. Mấy tay
võ lâm Trung Nguyên, bình thường tự xưng anh hùng, bây giờ
nhìn lại chỉ là đám người say máu đi ăn hiếp người vô
tội thế cô. May mà Tiêu Viễn Sơn võ nghệ siêu quần bạt
mạng, đánh cho cả đám gần chết. Than ôi ! Mãnh hổ nan địch
quần hồ, đành gởi lại đứa con sơ sinh cho bọn nó, còn
mình thì nhảy xuống Nhạn Môn Quan mà đi theo bà xã cho
trọn nghĩa vợ chồng. Thủ lĩnh đại ca lúc ấy trốn biệt,
ôi đúng là phường ma giáo. Sau rồi oán hờn chất chồng
lên hờn oán, Tiêu Viễn Sơn âm thầm đục hết người này
đến người khác, để lại hậu quả cho Kiều Phong lãnh đủ. Sau này mới vạch mặt được Mộ Dung Bác tại chùa Thiếu
Lâm, lòi ra Thủ lĩnh Đại Ca là phương trượng Thiếu Lâm
Huyền Từ Đại Sư. Ôi ! Mang danh võ nghệ cao cường mà bất
trí bất dũng, còn đi lẹo tẹo với đàn bà con gái để sau
này lòi ra Hư Trúc, báo hại thằng nhỏ suốt cả quãng đời
không biết mặt cha là ai.
Nói đến Thiếu Lâm thì như đã nói ở đoạn trên, coi như
đóng vai trò Police trong chốn võ lâm. Hễ cứ thấy ai võ
nghệ cao cường, bất phục một chút là tìm cách bắt về
giam hãm, rêu rao rằng mình làm vậy cũng vì bá tánh. Đó
thì như vụ bắt giam Kim Mao Sư Vương Tạ Tốn đó, giam xuống
hầm lạnh lẽo cho hao mòn sức khỏe, cho nhụt chí để dò hỏi
cho ra Đồ Long Đao ở đâu. Ôi cũng là Đồ Long Đao thôi,
chứ có phải tốt lành làm phước cho ai đâu. Lại còn mở
Đại hội Đồ Sư, giao Tạ Tốn cho người khác làm thịt
để tránh mang tiếng. Thâm, thâm hiểm đến thế là cùng.
Đáng lên làm giáo chủ Ma giáo chứ hổng phải chơi.
Nói đến vai trò police của Thiếu Lâm cũng nên kể thêm vụ
bắt giam Tinh Tú Lão Quái nữa, nhưng cũng không có gì đặc
sắc lắm.
Nếu các bậc hảo hán đại trượng phu lo bày mưu đặt kế
để tranh đoạt bí cấp hoặc khôi phục uy quyền, thì các giai
nhân liễu yếu đào tơ cũng không vừa. Như Hân Tố
Tố đã từng trối trăn dặn dò Vô Kỵ : "Đàn bà càng đẹp
càng thâm hiểm, con phải coi chừng". Ôi thằng kia gặp
được gái đẹp coi như quên sạch, suýt nữa con Chu Cửu Chân
nó lừa cho dắt tụi gian ác đi gặp Nghĩa phụ. Rồi sau này
gặp cả đám Triệu Minh, Chu Chỉ Nhược. Các ẻm thấy Cửu
Dương thần công ngon lành quá, chắc sau này làm vợ chàng
thì ... phê lắm, nên không ngại ngần bày hết kế này
đến mưu khác độc chiếm Trương Vô Kỵ. làm của riêng. Chu Chỉ Nhược
thì coi như quên phứt lời dặn của Sư phụ là phải tránh cho
xa thằng Tiểu dâm tặc Trương Vô Kỵ. Bả dặn mình là
không muốn cho mình có một tấm chồng, phải ở cô đơn như
bả. Mà có ai bắt Diệt Tuyệt Sư Thái phải ở vậy cho cam,
bồ của bả hồi xưa lỡ bị Tạ Tốn cho đi bán muối, thì
thôi đi kiếm đàn ông khác, tội gì phải đi tu rồi hễ
gặp Ma giáo là gào lên Thượng Diệt Hạ Tuyệt. Chung tình
như vậy cũng đáng khen thật, nhưng sao lại phải ghét luôn
cả nghĩa tử của Tạ Tốn là Trương Vô Kỵ, bức bách cha mẹ nó phải
tự tử bộ chưa đủ sao ? Ôi phụ nữ là vậy đó, hễ đã
cương quyết cái gì là làm cho được, bất chấp thủ đoạn
ma giáo. Ví dụ như Thánh Cô Nhậm Doanh Doanh đó, chết mê
chết mệt Lệnh Hồ Xung rồi mà còn e thẹn, hễ thấy ai bắt gặp mình
ở bên chàng là cho die ngay, nhẹ lắm cũng móc mắt bắt đi
xung quân, lại còn bày trò treo giải cái đầu của Lệnh Hồ
Xung để "bắt chàng phải ở bên ta, cho ta chở che bảo vệ"
. Ôi Lệnh Hồ Xung ơi là Lệnh Hồ Xung, sướng đến thế là cùng !
Đó, các cô mà muốn chồng thì phải lập mưu đặt kế cỡ
Triệu Minh, Chu Chỉ Nhược hay Nhậm Doanh Doanh vậy mới ăn
tiền !
Còn các loại mưu kế linh tinh khác thì nhiều lắm, đứng
đầu sổ là phải kể đến bà nhiều chiện Hoàng Dung. Ôi
thưở nhỏ sống trên đảo, tưởng cách biệt người đời là
hiền hậu chất phác lắm. Hổng dám đâu, xảy chân ra giang
hồ một cái là quậy ngay. Hết lừa người này đến xí gạt
người nọ, đến vô tội chỉ biết yêu thôi chẳng biết
gì, như cặp Dương Qua - Tiểu Long Nữ mà còn bị gạt đôi ba phen
đến đỗi chàng phải lang thang xách súng chạy không phiêu bạt
giang hồ, còn nàng
thì khắc khoải sống mòn mỏi cô đơn dưới đáy Tuyệt Tình
Cốc. Ôi ! 16 năm chia ly cũng là 16 năm vô nghĩa ! Chỉ vì cái
sự hổng đi gạt người là hổng được của Hoàng Dung !
Cũng như cái vụ gạt luôn cả Ấu Dương Phong đó, trong khi
Đông Tà, Nam Đế, Bắc Cái còn chưa làm gì nổi Tây Độc,
vậy mà chỉ mình Hoàng Dung đã loại ổng ra khỏi vòng chiến
đấu, khiến con người trở nên giở điên giở khùng.
Nói vậy chứ mà đâu phải mưu kế chỉ biết đạt đến mục
đích xấu. Hoàng Dung đã lắm phen dùng mưu bảo toàn danh
dự tính mạng cho Quách Tỉnh cho võ lâm Trung nguyên. Nội cái mưu
Điền Kỵ đua ngựa của bả cũng đủ rồi. Còn Dương Qua
nữa, nếu không nhờ lanh trí cõng tên quân giả làm Quách Tỉnh, thì
dễ gì Quách Tỉnh thoát khỏi cặp niềng xe của Kim Luân Pháp Vương.